Opinia Rzecznika Generalnego TSUE w/s WIBOR już 11 września – czego można się spodziewać?

Opinia Rzecznika Generalnego TSUE w/s WIBOR  już 11 września – czego można się spodziewać?

Oczekiwanie na pierwszy, milowy krok w kwestii kredytów hipotecznych w złotych opartych na zmiennym oprocentowaniu według wskaźnika WIBOR dobiega końca. Już 11 września poznamy opinię Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-471/24, której przedmiotem jest właśnie kredyt oprocentowany wskaźnikiem WIBOR.

Opinia Rzecznika to jeszcze nie wyrok, jednakże doświadczenie pokazuje, że często wyznacza ona kierunek, w jakim później podąża orzecznictwo TSUE. To niezwykle istotny moment dla setek tysięcy polskich kredytobiorców. Wielu z nich patrzy teraz w kierunku z Luksemburga z nadzieją, że będzie to pierwszy krok, który wyznaczy kierunek wielkich zmian.

Czy możesz odzyskać setki tysięcy złotych z umowy kredytu? Także z umowy, które została już spłacona! Chcesz się przekonać, czy warto złożyć pozew przeciwko bankowi? Skontaktuj się z nami: +48 58-351-48-44 lub napisz: biuro@gklaw.pl 

Zmiany są już widoczne na horyzoncie

Na opinię Rzecznika, za którą może pójść późniejszy wyrok TSUE, z pewnością nie czekają jedynie kredytobiorcy, a również całe środowisko prawnicze. Polskie sądownictwo już zdążyło niejako „przetrzeć szlaki” dla wyłaniających się zza horyzontu zmian. Niektórzy sędziowie nie potrzebowali ani opinii Rzecznika Generalnego, ani samego TSUE, aby wydać korzystne orzeczenia.

Mieliśmy już pierwsze prawomocne postanowienia o zabezpieczeniu wydawane w sprawach dotyczących kredytów oprocentowanych wskaźnikiem WIBOR – zwalniające z obowiązku płacenia rat na czas trwania procesu sądowego.

Były również pierwsze wyroki. Szerokim echem odbiły się przede wszystkim te zapadłe przed Sądem Okręgowym w Suwałkach. Pierwszy z 4 października 2024 r. (I C 217/24), a drugi z 22 stycznia 2025 r. (I C 332/24):

• W pierwszym z nich Sąd uznał klauzulę dotyczącą zmiennego oprocentowania (WIBOR) za nieważną i wyeliminował ją z umowy kredytu;
• W drugim Sąd ustalił nieważność całej umowy kredytu z uwagi na abuzywność wskaźnika WIBOR.

Polski sąd skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej cztery pytania prejudycjalne, co do których Rzecznik udzieli odpowiedzi już 11 września:

1. Czy sądy krajowe mogą badać postanowienia umów kredytowych dotyczące zmiennego oprocentowania opartego o WIBOR?
2. Czy takie postanowienia podlegają kontroli pod kątem przejrzystości i zrozumiałości dla konsumenta?
3. Czy brak pełnej i jasnej informacji o ryzyku WIBOR może oznaczać, że klauzula jest nieuczciwa i narusza dobre obyczaje?
4. Jeśli klauzula WIBOR zostanie uznana za abuzywną – czy umowa kredytowa może dalej funkcjonować tylko w formule opartej o marżę banku („margin-only”), czy też staje się nieważna w całości?

Czym tak naprawdę jest WIBOR?

WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate) jest stopą procentową, która jest wyznaczana jako średnia arytmetyczna wielkości oprocentowania, wskazywana przez największe komercyjne banki w Polsce, z której to średniej odrzuca się wartości skrajne. Następnie banki podają wysokość tych stawek – każdego dnia roboczego o godz. 11:00. Proces wyznaczania stawek WIBOR nazywany jest fixingiem. Wszystko sprowadza się do twierdzenia, że WIBOR to w gruncie rzeczy stopa procentowa, po jakiej banki są w stanie udzielać pożyczek innym bankom na polskim rynku międzybankowym.

Tymczasem jest tak, że od upadku amerykańskiego Lehman Brothers w 2008 roku, udzielanie sobie nawzajem przez banki pożyczek jest zjawiskiem niezwykle rzadkim. Stawka WIBOR nie jest zatem oparta na jakichkolwiek realnych transakcjach – a na deklaracjach.

Już tak skonstruowana definicja stawia wiele znaków zapytania w stosunku do tego wskaźnika. Skontrolowanie uczciwości WIBORu oraz metod jego obliczenia jest nieosiągalne dla przeciętnego kredytobiorcy. Wszystko to ma swój wyraz w obecnie obserwowanym poruszeniu, jakie wywołuje ta kwestia w polskiej przestrzeni publicznej.

Wszystkie oczy skierowane na Luksemburg

Być może już w czwartek dowiemy się, że klauzule WIBOR mogą być badane pod kątem uczciwości, co będzie stanowić ogromny krok w kierunku masowych pozwów. Brak transparentności przy stosowaniu tego wskaźnika będzie zatem określać znaczące skutki finansowe, które już mogliśmy zaobserwować w polskim orzecznictwie – WIBOR może być zatem „usunięty’ z umowy, albo umowa kredytowa zostanie uznana za całkowicie nieważną.

Dla Rzecznika Generalnego oraz samego TSUE z pewnością nie jest obojętny fakt, iż pytania, na które teraz będzie udzielana odpowiedź, nie są odosobnione. Do TSUE kierowane są bowiem kolejne pytania dotyczące WIBORu pod katem transparentności tego wskaźnika, wypełnienia obowiązków informacyjnych przez banki w tym zakresie, czy też ogólnej dopuszczalności stosowania tego mechanizmu oprocentowania. Poza Sądem Okręgowym w Częstochowie (na którego pytania odpowie w czwartek Rzecznik Generalny), o wyjaśnienie wątpliwości w tej kwestii zawnioskował również Sąd Rejonowy w Przemyślu oraz Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie.

Całość wskazuje na to, że można się spodziewać pozytywnego wydźwięku opinii, którą ma zamiar wygłosić Rzecznik Generalny. Masowe poruszenie w naszym kraju, związane z kredytami oprocentowanymi wskaźnikiem WIBOR, pokazuje, że problem na pewno, już na tym etapie, jest dokładnie przeanalizowany w Luksemburgu, a jedynie na efekty tych analiz musimy jeszcze poczekać.

Chcesz sprawdzić, ile możesz zyskać po unieważnieniu swojej umowy kredytowej? Spłaciłeś kredyt i nie wiesz czy możesz coś z niego odzyskać z banku? Skontaktuj się z nami: +48 58-351-48-44 lub biuro@gklaw.pl

*****

Ważne kwestie dotyczące spraw Frankowiczów oraz Złotówkowiczów poruszymy regularnie na Blogu Kancelarii.

Radcy prawni oraz doradcy podatkowi pracujący w ramach GALIŃSKI & KLEINA Kancelarii Radców Prawnych Sp. p. w Gdańsku posiadają ponad 15-letnie doświadczenie zdobyte w ramach doradztwa świadczonego na rzecz przedsiębiorców (MSP) oraz klientów indywidualnych. Zespół ds. sporów z bankami Kancelarii GALIŃSKI & KLEINA posiada wiedzę oraz kompetencje, aby pomóc Państwu w każdej skomplikowanej sprawie z zakresu kredytów ze zmiennym oprocentowaniem zależnym od wskaźnika WIBOR oraz waloryzowanych walutami obcymi (w tym frankiem szwajcarskim).

Jeżeli zainteresował Państwa ten temat i chcieliby Państwo zadać pytanie, skorzystać z usług doradztwa prawnego lub podatkowego oferowanych przez naszą Kancelarię, w tym powierzyć nam prowadzenie sprawy dotyczącej swojego kredytu, zapraszamy do bezpośredniego kontaktu. Udzielamy porad podczas spotkań w Kancelarii, jak również drogą mailową lub telefonicznie / zdalnie. Prowadzimy sprawy sądowe na terenie całej Polski.

 

Paweł Galiński

partner, radca prawny

Michał Dębski

adwokat

GALIŃSKI & KLEINA Kancelaria Radców Prawnych Sp. p.

Ks. Jerzego Popiełuszki 24a/4, 80-864 Gdańsk

email: biuro@gklaw.pl

tel.: +48 58-351-48-44

tel.: +48 608-311-704

 

 

 

Tagi PozewWIBOR PozwijBank PozywamBank UmowaNieważna WIBOR