Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej – kto może stracić na takim rozwiązaniu?

Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w formie 1-osobowej działalności gospodarczej (JDG), spółki cywilnej, spółki jawnej lub spółki partnerskiej, często zastanawiają się nad jej przekształceniem w np. w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, czy też w spółkę komandytową. Motywacje stojące za taką zmianą mogą być oczywiście różne – chęć zabezpieczenia majątku prywatnego przy ryzykownym profilu prowadzonej działalności, kwestie podatkowe, czy też niekiedy kwestie organizacyjne związane z łatwością ewentualnej sprzedaży takiego przekształconego przedsiębiorstwa. W tym wpisie omówione zostaną sytuacje, kiedy takie przekształcenie, pomimo pozornych korzyści z niego płynących, może okazać się pozbawione uzasadnionych podstaw, czy też być najzwyczajniej nieopłacalne. Innymi słowy – kto może stracić na przekształceniu.

Przypadek pierwszy – niewielka skala działalności i stały poziom niskich przychodów

Przedsiębiorca rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej ma możliwość skorzystania z wielu ulg, takich jak „ulga na start”, czy też preferencyjne składki ZUS. Mimo to, przy niewielkiej skali przedsiębiorstwa i niskich, lecz stałych przychodach, konieczność ponoszenia obciążeń publicznoprawnych może wydawać się dużym wyzwaniem, co zachęca do przekształcenia działalności np. w formę spółki z organiczną odpowiedzialnością. Nie każdemu przedsiębiorcy będzie się to jednak opłacać.

W przypadku przekształcenia w spółkę z o.o. może i uda się zachować prawo do opłacania niskiego podatku, zaś spółka nie zapłaci składki zdrowotnej, daniny solidarnościowej i innych należności. Jednakże w takim przypadku problemy mogą pojawić się na etapie wypłaty przez spółkę zysku do prywatnego majątku wspólnika.

Oczywiście istnieją różne rozwiązania takiego zagadnienia (powołanie na członka zarządu i pobieranie z tego tytułu wynagrodzenia, świadczenie usług na rzecz spółki, pobieranie wynagrodzenia z tytułu bycia wspólnikiem na zasadzie art. 176 k.s.h., itp.), w zależności od sytuacji, w jakiej znajduje się przedsiębiorca, lecz praktycznie żadne z nich nie wydaje się być na tyle zachęcające (przy modelu jednoosobowej działalności gospodarczej, który opisano powyżej), aby zasadne było podejmowanie się przekształcenia w spółkę kapitałową. Nie bez znaczenia pozostają tu również zwiększone koszty związane z obsługą księgową spółki (pełna księgowość). Sumarycznie okazać się może, że pomimo pewnego zysku w zakresie obowiązku uiszczania mniejszych należności publicznoprawnych, przedsiębiorca poniesie większe koszty na innych polach, co wypaczy sens przekształcenia.

Przypadek drugi – niski poziom ryzyka działalności gospodarczej

Bardzo często motywacją do przekształcenia w spółkę kapitałową jest chęć zabezpieczenia majątku prywatnego. Jeśli dotychczasowa działalność gospodarcza związana jest z niskim profilem ryzyka i nie zależy nam na zabezpieczeniu własnego majątku, warto zastanowić się, czy lepszym rozwiązaniem nie będzie zmiana formy opodatkowania np. na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i dalszy rozwój dotychczasowej działalności bez zmiany formy prawnej.

Warto zwrócić uwagę, że w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej, która może być opodatkowana 8,5–procentową stawką podatkową (ryczałt od przychodów), i osiąganiu w miarę wysokiej rentowności, podatnik zapłaci niski podatek dochodowy, zryczałtowaną składkę zdrowotną oraz na ZUS. Przy przekształceniu w spółkę z o.o., motywowanym chęcią pozbycia się obciążeń względem ZUS, w takiej sytuacji okazać się może, że osiągnięcie korzyści w stosunku do wcześniejszego modelu działania, związane będzie z koniecznością drobiazgowego, i w pewnych sytuacjach ryzykownego, zaplanowania struktury działalności, co ponownie, przy dołożeniu zwiększonych kosztów obsługi księgowej spółki i konieczności prowadzenia bardziej wymagającej formalnie działalności, okazać się może nieopłacalne.

Przypadek trzeci – źle zaprojektowane przekształcenie

Przekształcenie jest operacją, którą warto jest przemyśleć na wielu płaszczyznach: prawnej, podatkowej, finansowej czy też organizacyjnej. Jeżeli odrobi się dobrze tę „pracę domową”, to z reguły przekształcenie może przynieść przedsiębiorcy oczekiwane przez niego rezultaty. Niestety dość często możemy obserwować przypadki realizacji przekształcenia „na hurra”, realizowane bez drobiazgowej analizy. W efekcie takich przekształceń dość często kończą się one tym, że firma co prawda funkcjonuje w innej postaci organizacyjnej, jednak właściciel nie uzyskał tych korzyści, na które liczył. Z przypadkami takimi mamy do czynienia np. w sytuacji gdy w ramach przekształcenia na nową spółkę przechodzi cały majątek dotychczas znajdujący się w JDG lub spółce osobowej. Oznacza to bowiem, że przedsiębiorca „utracił” cały dotychczasowy swój majątek, który wraz z przekształceniem przeszedł na własność innego podmiotu (spółki – jako odrębnej od przedsiębiorcy osoby prawnej). Zrealizowane w takim modelu przekształcenie pozbawia przedsiębiorcę możliwości zawarcia pomiędzy nim a spółkę np. umowy najmu obejmującej posiadany przez niego park maszynowy. Nadto, jeżeli działalność gospodarcza obarczona jest podwyższonym ryzykiem, a do spółki kapitałowej wejdzie cały majątek dotychczas prowadzonej firmy, to w razie popadnięcia przez tę spółkę w problemy finansowe może to się wiązać z utratą całego jej majątku.

Przypadek czwarty – jawność dokumentacji oraz kwestie finansowe

Obsługa formalna podmiotu gospodarczego, jakim jest spółka kapitałowa, stanowi zajęcie bardziej wymagające, aniżeli prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej.

Jednym z takich elementów jest również konieczność zapewnienia transparentności finansowej przedsiębiorstwa – przykładowo spółka komandytowa, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna muszą prowadzić pełną księgowość oraz publikować sprawozdania finansowe w KRS. Jeżeli więc nie chcą Państwo ujawniać kondycji finansowej przedsiębiorstwa, warto zastanowić się, czy lepszym rozwiązaniem nie będzie pozostanie przy dotychczasowej formie prowadzenia działalności.

Planując przekształcenie, warto także dokładnie sprawdzić, czy nie będzie to w żaden sposób kolidować z realizowanymi zamówieniami publicznymi. Z reguły nie powinno to stanowić przeszkody, gdyż spółce powstałej w rezultacie przekształcenia przysługują wszelkie prawa, jakie nabyła wcześniej poprzednia działalność gospodarcza – jest to reguła ustawowa.

Poruszając kwestię przekształcenia, trzeba także pamiętać o płynności finansowej – z praktyki zawodowej wiemy bowiem doskonale, że dość często umowy zawarte z bankami zawierają zastrzeżenia dające bankom prawo do zaprzestania świadczenia określonych usług lub nawet wypowiedzenia np. linii kredytowej w przypadku gdy klient nie uzgodni z bankiem planowanych zmian w zakresie formy prowadzonej działalności albo nie zawiadomi banku o takim planowanym zdarzeniu z odpowiednim wyprzedzeniem.

Podsumowanie

Wieloletnia praktyka zawodowa naszej Kancelarii oraz aktywny udział w trakcie szeregu przekształceń uczą, że dobrze zaplanowane i zrealizowane przekształcenie może być wsparciem w procesie prowadzenia działalności gospodarczej, umożliwić zwiększenie skali aktywności, ograniczyć ryzyko biznesowe oraz prywatne a przy okazji zapewnić rozsądny i akceptowalny poziom obciążeń podatkowych. Natomiast przekształcenie przeprowadzone w sytuacji gdy przed podjęciem takiej decyzji nie wykonano solidnej analizy, może okazać się przedsięwzięciem bardzo rozczarowującym, o czym warto jest pamiętać.

Zaplanuj spotkanie w trybie online

*****

Radcy prawni oraz doradcy podatkowi pracujący w ramach GALIŃSKI & KLEINA Kancelarii Radców Prawnych Sp. p. w Gdańsku posiadają ponad 15-letnie doświadczenie zdobyte w ramach doradztwa świadczonego na rzecz przedsiębiorców (MSP) oraz klientów indywidualnych. Zespół Kancelarii GALIŃSKI & KLEINA posiada wiedzę oraz kompetencje, aby pomóc Państwu w każdej skomplikowanej sprawie z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej.

Jeżeli zainteresował Państwa ten temat i chcieliby Państwo skorzystać z usług doradztwa prawnego lub podatkowego oferowanych przez naszą Kancelarię, w tym powierzyć nam prowadzenie sprawy, zapraszam do bezpośredniego kontaktu. Udzielamy porad podczas spotkań w Kancelarii, jak również drogą mailową lub telefonicznie / zdalnie. Prowadzimy sprawy sądowe na terenie całej Polski.

 

Paweł Galiński

Partner, Radca prawny

 

GALIŃSKI & KLEINA Kancelaria Radców Prawnych Sp. p.

Ks. Jerzego Popiełuszki 24a/4, 80-864 Gdańsk

email: biuro@gklaw.pl

tel.: +48 58-351-48-44

tel.: +48 608-311-704